آموزش اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI یا "شاخص قدرت نسبی - Relative Strength Index" یک ابزار تحلیل تکنیکال است که برای اندازه‌گیری سرعت و تغییرات قیمت استفاده می‌شود. این اندیکاتور معمولاً در بازه‌های زمانی مختلف کاربرد دارد (تایم فریم) و به معامله‌گران کمک می‌کند تا نقاط خرید و فروش را شناسایی کنند.

کاربردهای اصلی RSI در تحلیل ارز دیجیتال عبارتند از:

۱. شناسایی شرایط اشباع خرید و فروش: وقتی RSI بالای 70 باشد، معمولاً به عنوان نشانه‌ای از اشباع خرید در نظر گرفته می‌شود و وقتی زیر 30 باشد، به عنوان نشانه‌ای از اشباع فروش.

۲. تایید روند: اگر RSI در حال افزایش باشد و قیمت نیز در حال افزایش باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از ادامه روند صعودی باشد. برعکس، اگر RSI در حال کاهش باشد و قیمت نیز در حال کاهش باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از ادامه روند نزولی باشد.

۳. شناسایی واگرایی: اگر قیمت یک ارز دیجیتال در حال افزایش باشد اما RSI در حال کاهش باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از ضعف در روند صعودی باشد و ممکن است به یک تغییر روند اشاره کند.

تعریف و برداشت اصلی از RSI

همانطور که گفته شد این اندیکاتور بین دو سطح ٠ و ١٠٠ در نوسان است. در این بین، دو سطح کلیدی ٣٠ و ٧٠ را به ترتیب به عنوان سطوح اشباع فروش و اشباع خرید می نامند. به این معنی که هر گاه مقدار RSI از عدد ٣٠ کمتر شود به این معنی است که شاهد فروش های افراطی در بازار هستیم و لذا امکان کاهش فشار فروش و صعود قیمت وجود دارد. بر عکس، عبور RSI از سطح ٧٠ به سمت بالا به معنی انجام خریدهای افراطی در بازار می باشد که در نهایت این خریدها ممکن است هر لحظه به پایان رسیده و شاهد نزول قیمت باشیم.

اکنون به مثال زیر توجه کنید:

در تصویر زیر مشاهده می‌کنید که ابتدا شاخص وارد محدوده اشباع می‌شود. در عین حال روند قیمت در کندل‌ها درحال افزایش است. سپس روند شکسته شده و قیمت کاهش پیدا می‌کند که در عین حال شاخص نیز از محدوده اشباع خارج می‌شود. این تنها یکی از برداشت‌هایی است که از این اندیکاتور می‌توان داشت.

نکته‌ای که در مورد RSI باید به آن توجه کنید این است که ممکن است خروج RSI از مناطق اشباع، بدون تغییر قابل توجهی در قیمت و فقط با نوسانات قیمتی اتفاق بیفتد. برای مثال فرض کنید RSI به منطقه اشباع خرید وارد شده است. اما پس از مدتی، بدون اینکه قیمت به طور قابل توجهی کاهش یابد، تنها با نوسانات قیمت، RSI از منطقه اشباع خرید خارج شده است. بنابراین، همیشه به یاد داشته باشید که استفاده از اندیکاتور به تنهایی می‌تواند در برخی موارد منجر به اشتباه در تصمیم‌گیری شود و باید در کنار سایر ابزارها مورد استفاده قرار گیرد.

یکی دیگر از کاربردهای جالب RSI، استفاده از خطوط روند همراه با این اندیکاتور است. به عبارت دیگر، به همان شکلی که خطوط روند را برای قیمت به کار می‌بریم، می‌توانیم به طور مشابه از این خطوط در مورد RSI نیز استفاده کنیم. اما باید همزمان با کندل‌ها نیز مقایسه و نتیجه‌گیری کنید.

به تصویر زیر توجه کنید:

کاربردی حتی برای تشخیص سطوح مقاومت و حمایت


با توجه به اینکه این اندیکاتور در تحلیل مومنتوم و قدرت حرکات روند عملکرد خوبی دارد، می‌توان از آن برای شناسایی سطوح مهم حمایت و مقاومت در نمودار قیمت استفاده کرد. در تصویر زیر، خط افقی نشان‌دهنده یک سطح مقاومتی قوی است که قیمت بارها به آن برخورد کرده است. در بررسی اندیکاتور «RSI» نیز این ناحیه مقاومتی به وضوح قابل مشاهده است. در دو نقطه تماس اولیه، مقادیر «RSI» به ترتیب ۵۰ و ۶۱ بوده که نشان‌دهنده قدرت بیشتر خریداران در شرایط عادی و بدون اکثریت مطلق است. در سومین نقطه تماس، «RSI» به مقدار ۶۸ رسیده که نشان‌دهنده تحرکات قیمتی قوی‌تری است. اگرچه قیمت در این نقطه نتوانسته است این سطح مقاومتی را بشکند، اما به سرعت به سمت این نقطه بازمی‌گردد.

همانطور که اشاره شد، بازگشت سریع قیمت به سطوح قبلی، نشان‌دهنده افزایش قدرت خریداران یا فروشندگان است. در آخرین تلاش برای شکست نهایی سطح مقاومت، «RSI» به مقدار ۷۴ رسیده است. با بررسی دقیق نمودار قیمت، مشاهده می‌کنیم که کندل‌های صعودی قوی در نهایت منجر به شکست این سطح شده‌اند. این شکست با یک جهش قیمتی همراه بوده که معمولاً به عنوان یک سیگنال قوی برای خرید در نظر گرفته می‌شود. لازم به ذکر است که سیگنال نهایی شکست زمانی صادر می‌شود که قیمت بالاتر یا پایین‌تر از یک سطح مشخص بسته شود.